W Bibliotece Cyfrowej Regionalia Ziemi Łódzkiej publikujemy wybrane dzieła z kolekcji Muzeum Narodowego w Warszawie, Oddziału Muzeum w Nieborowie i Arkadii.
Księgozbiór nieborowski powstał ze spadków rodzinnych i zakupów.
Michał Hieronim Radziwiłł (1744-1831) jeden z właścicieli Nieborowa, w czasie swych podróży nabywał w antykwariatach i na aukcjach książek zespoły biblioteczne, pochodzące z rozproszonych zbiorów królewskich Ludwika XIV, Ludwika XVI i Marii Antoniny, a także markizy de Pompadour i innych znanych bibliofilów. Obecnie biblioteka nieborowska liczy 11540 woluminów. Ma charakter uniwersalny. Posiada kilkaset rzadkich druków (cymelii). Są to przede wszystkim dzieła z zakresu historii, prawa, sztuk pięknych, filozofii, geografii oraz religioznawstwa.
Bogato reprezentowana jest literatura francuska i angielska z XVIII i XIX w. oraz pamiętniki i opisy podróży. Najważniejsze pozycje pochodzą jednak z XVI-XVIII w.
„Białe kruki” biblioteki nieborowskiej to m.in. Statuta Jana Łaskiego, zawierająca pierwszy w dziejach tekst wydrukowany po polsku-pieśń Bogurodzica. Wydana przez oficynę Jana Hallera w Krakowie w 1506 r. ilustrowana drzeworytami i iluminowanymi inicjałami. Także Macieja Miechowity Chronica Polonorum wydana przez Hieronima Wietora w Krakowie w 1521 r., Andrzeja Frycza Modrzewskiego Commentariorum de Reipublica emendanda, drukowany w Bazylei w 1554 r. Biblia w przekładzie Jana Leopolity, wydana w 1561 r. w krakowskiej oficynie Marka Szafrańskiego, Biblia kalwińska tzw. Radziwiłłowska, drukowana w 1563 r. w Brześciu Litewskim przez Bernarda Wojewódkę nakładem Mikołaja „Czarnego” Radziwiłła, Bartosz Paprockiego Herby rycerstwa polskiego, drukowane w Krakowie w 1584 r. przez Macieja Garwolczyka, oraz inne rzadkie druki.
Interesujący i wartościowy jest dział polskich i obcych pamiętników obejmujące m.in. takich autorów jak: Jan Sobieski, Jan Chryzostom Pasek, Józef Wybicki, George Sand i inni.
Biblioteka nieborowska zawiera również kalendarze z drugiej połowy XVIII w. i pierwszego ubiegłego stulecia.
Jeden z nich, Kalendarz astronomiczno-gospodarski Polski i Ruski na rok 1828, wydany w Warszawie, był własnością Joanny Grudzieńskiej, księżnej Łowickiej (świadczą o tym jej własnoręczne notatki).
W krąg życia codziennego wprowadzają nas dzieła dotyczące prowadzenia gospodarstwa domowego, ogrodu i kuchni. Ze względu na zainteresowania ks Heleny Radziwiłłowej (żony M.H. Radziwiłła), w bibliotece znalazły się pozycje traktujące o teorii i praktyce zakładania ogrodów angielskich z których Radziwiłłowa korzystała, zakładając i modernizując przez kilkadziesiąt lat swój ogród w Arkadii.
Liczne są kazania i mowy pogrzebowe od XVI do XX w. Cenną pozycję stanowią Compositionen zu Goethes Faust, Berlin 1835 r. Antoniego Radziwiłła.
Biblioteka posiada również polskie i obce czasopisma, takie jak: Monitor z lat 1765-1777 r., Zabawy Przyjemne i Pożyteczne, Warszawa 1771.
Aktualnie księgozbiór jest na bieżąco uzupełniany o zbiory współczesne.
Korzystają z niego przede wszystkim ludzie kultury i sztuki.
Piwkowski Włodzimierz „Nieborów: w 60-lecie Muzeum w Nieborowie i Arkadii”, Muzeum Narodowe w Warszawie, Warszawa 2005
Wegner Jan „Rocznik Muzeum Narodowego w Warszawie”- Biblioteka Nieborowska cz. V, 1960
Johann Wilhelm (elektor Palatynatu ; 1658-1716). Autor Karol III Filip Wittelsbach (elektor Palatynatu ; 1661-1742).
Denhoff, Jerzy Albrecht (1640-1702). Autor dedykacji Radziejowski, Michał Stefan (1645-1705). Adresat dedykacji Drukarnia Pijarów (Warszawa). Drukarz
Dąmbski, Stanisław Kazimierz (ok. 1638-1700).
Fryderyk August I (elektor saski ; 1670-1733). Autor Radziejowski, Michał Stefan (1645-1705). Adresat korespondencji
Odescalchi, Livio (1658-1713).
Krasiński, Stanisław Bonifacy (?-1717)
Robinson H.
Woysznarowicz, Kazimierz Jan ( -1680). Sapieha, Jan Ferdynand (1629-1659). Adr. ded. Cezary, Franciszek (około 1583-1651). Druk. Ogiński, Marcjan Aleksander (1632-1690). Adr. ded.
Burger, Johann (1773-1842). Autor Oczapowski, Michał (1788-1854). Tłumacz
Poniatowski, Michał Jerzy (1736-1794) Autor Skarga, Piotr (1536-1612). Drukarnia Prymasowska (Łowicz). Druk
Tissot, Samuel Auguste André David (1728-1797) Autor AutorPerzyna, Ludwik (1742-1800) Tłumaczenie Drukarnia Prymasowska (Łowicz). Druk
Gröll, Michał (1722-1798) Druk
Polska. Sejm (1788-1792). Instytucja sprawcza
Gröll, Michał (1722-1798) Druk
Kluk, Krzysztof (1739-1796) Autor Klopsch, C. C. (około 1746- ). Il. Czenpiński, Paweł (1755-1793) Drukarnia Nadworna (Warszawa) Towarzystwo do Ksiąg Elementarnych
Pohl, Andrzej (1742-1820) Drukarnia Bazylianów (Wilno) Druk.
Paganel, Camille (1797-1859)
Paganel, Camille (1797-1859)
Gröll, Michał (1722-1798). Druk. Wielądko, Wojciech Wincenty (1749-1822). Tł.
Szymak, Grzegorz Józef Tomasz (1702-1775) Radziwiłł, Michał (1702-1762). Adr. ded. Radziwiłłowa, Anna (1729-1771). Adr. ded.
Gołębiowski, Łukasz (1773-1849)
Szajnocha, Karol (1818-1868)
Radziwiłł, Michał Piotr (1853-1903)
Drzewiecki, Józef (1772-1852) Kraszewski, Józef Ignacy (1812-1887). Oprac. Drzewiecki, Józef (1772-1852). Reszty pamiętnika Józefa Drzewieckiego z papierów po nim pozostałych : (1806-1851) Księgarnia Józefa Zawadzkiego (Wilno). Nakł. Druk.
Brose, Karl Gotthelf Bychowiec, Józef Władysław (1778-1845) Tł.
Ochocki, Jan Duklan (1766-1848) Kraszewski, Józef Ignacy (1812-1887). Oprac.
La Curne de Sainte- Palaye, Jean-Baptiste (1697-1781) Szymanowski, Józef (1748-1801). Tł. Drukarnia Pijarów (Warszawa). Drukarz
Taurogiński (Tuhan-Taurogiński), Bolesław. (1904-1974) Archiwum Ordynacji Nieświeskiej (Warszawa). Wyd. Drukarnia Bagatela (Warszawa). Druk.
Haur, Jakub Kazimierz (1632-1709) Drukarnia Karmelu Fortecy Najświętszej Marii Panny w Berdyczowie (Ukraina). Druk. Hirneys. Addytament: Sekreta Jmści Pana Hirneysa [...] ; dla poratowania w rożnych Paroxyzmach [...], a wielkiemu iego Przyiacielowi kommunikowane.
Radziwiłł, Karol Stanisław (1734-1790) Waliszewski, Kazimierz (1849-1935). Wyd.
Zygmunt II August (król Polski ; 1520-1572) Lachowicz, Stanisław August. Wyd. Glücksberg, Krystian Teofil (1796-1876). Druk.
Schletter, Zygmunt (1803-1876). Wyd.
Kuropatnicki, Ewaryst Andrzej (1734-1788). Oprac. i Wyd. Gröll, Michał (1722-1798). Druk. Jabłonowski, Józef Aleksander (1711-1777)
Kotłubaj, Edward (1822-1879)
Niemcewicz, Julian Ursyn (1758-1841)
Kluk, Krzysztof (1739-1796) Drukarnia Pijarów (Warszawa). Drukarz
Popliński, Antoni (1796-1868). Oprac. i Dedykacja Księgarnia i Drukarnia Walentego Stefańskiego (Poznań ; Trzemeszno). Druk. Działyński, Tytus Adam (1796-1861). Właśc. rękopisów
Radziwiłł, Albrycht Stanisław (1593-1656) Raczyński, Edward (1786-1845). Wyd. i Przedmowa w t. 1 Bracia Scherkowie (Poznań). Wyd. Drukarnia K. A. Pompejusza (Poznań)